Na czym polega orientowanie mapy?

Wędrówki po nieznanym terenie to jedna z największych przygód już od najmłodszych lat. Wiedza na temat tego, na czym polega orientowanie mapy jest nieodzowna, gdy po raz pierwszy wybieramy się na spacer o obcym rejonie. Nie warto zawsze liczyć na naładowany telefon z sygnałem GPS, a orientowanie mapy pozwala wyjść cało z opresji, gdy nowoczesna technika zawiedzie. Dowiedz się, jak spacerować bezpiecznie, by przykra niespodzianka nie zaskoczyła Cię w najmniej spodziewanej sytuacji.

Co to jest orientowanie mapy?

Mapa stanowi swego rodzaju model, odzwierciedlający rzeczywistość. Przedstawia ona zmniejszony obszar całej planety lub też konkretnego miejsca, które wybierzemy. Niegdyś mapy były podstawowym elementem wyposażenia świadomych podróżników, wyruszających na piesze wędrówki zarówno po mniej znanym, jak i tym nieco bardziej poznanym już terenie. Dziś mapy zostają powoli wparte przez innowacyjne urządzenia.

Warto jednak mieć świadomość, że technologia – nawet ta najnowsza – bywa czasem zawodna. Rozładowany telefon czy brak sygnału GPS potrafi zaskoczyć zwłaszcza wtedy, gdy naprawdę potrzebujemy wskazówek, w którą stronę powinniśmy się skierować. Orientowanie się w terenie bez mapy jest wówczas bardzo trudne.

Jak się jednak okazuje, samo posiadanie mapy jeszcze nie wystarczy. Trzeba bowiem wiedzieć na czym polega orientowanie mapy i jak je prawidłowo wykonać. Pomimo tego, że mapy nie cieszą się tak dużą popularnością, jak to było jeszcze kilka lat wstecz, wiedza z nimi związana jest wciąż aktualna. Napisz na czym polega orientowanie mapy to jedno z częstych zadań na różnego rodzaju sprawdzianach i egzaminach w szkole.

Dlatego też wszelkie rozważania warto zacząć od wyjaśnienia, co to jest i na czym polega orientowanie mapy. Najprościej rzecz ujmując, orientowanie mapy polega na porównaniu mapy z danym terenem, który ona ukazuje, czyli na wyznaczeniu kierunku, w jakim jest ułożona. Pozwala to na prawidłowe ustalenie własnego położenia i kierunku dalszej podróży.

Orientowanie mapy według przedmiotów liniowych

Ten sposób na orientowanie mapy sprawdza się najlepiej wówczas, gdy znajdujemy się np. na prostym odcinku drogi. Zwracamy wówczas uwagę na sąsiednie elementy krajobrazu, np. na budynki. W ten sposób dokonujemy obrotu mapy w określonym kierunku. Jeśli w rzeczywistości budynek lub tez inny charakterystyczny punkt znajduje się po prawej stronie naszej drogi, po tej samej stronie powinien znajdować się on na mapie.

Adekwatnie sytuacja wygląda ze specyficznymi elementami krajobrazu, ulokowanymi po lewej stronie naszej prostej. Jeśli zaobserwujemy, że charakterystyczne punkty znajdują się po przeciwnej stronie, niż to ukazuje nasza mapa, należy ją wówczas obrócić o 180˚. Aby ułatwić sobie nieco porównanie mapy z terenem, można użyć linijki, przykładając ją do konkretnego elementu krajobrazu na mapie i obracając, aż obrany kierunek pokryje się z jego rzeczywistym położeniem. Jeśli nie dysponujemy linijką, trzeba użyć wyobraźni, która również pomaga w orientacji w terenie.

Orientowanie mapy według form rzeźby terenu

Co to jest orientowanie mapy według rzeźby terenu? Najprościej metoda ta polega na wykorzystaniu charakterystycznych przedmiotów terenowych. Przedmioty terenowe to wszystkie elementy krajobrazu, składające się na dany teren niezależnie od tego czy ich powstanie wiąże się z działalnością człowieka, czy też pojawiły się w sposób naturalny. Do przedmiotów terenowych zalicza się np. las, wąwóz, wzgórze, osiedla, wieże lub kanały.

Orientowanie mapy w terenie uda się tyko wówczas, gdy będziemy znali nasze dokładne położenie. To właśnie ono stanowi punkt wyjściowy dla wyznaczenia linii, biegnących w kierunku przedmiotów terenowych, które wybraliśmy na nasze punkty orientacyjne. Teraz mapę należy obrócić tak, by wyobrażone linie orientacyjne pokryły się z tymi rzeczywistymi. Kolejny raz pomóc w tym może linijka lub po prostu wyobraźnia. Aby metoda ta była skuteczna, należy wybrać najbardziej charakterystyczne znaki na planie i mapie orientowanie mapy ma wówczas największy sens, gdyż z dużym prawdopodobieństwem pokryją się one z obiektami, występującymi w terenie.

Orientowanie mapy według busoli

Kompas czy busola to jeden z najwygodniejszych sposobów na orientowanie się w terenie. Posiadając to proste urządzenie, orientacja mapy będzie znacznie łatwiejsza. Orientowanie mapy z kompasem polega na przyłożeniu urządzenia do wschodniego, ewentualnie do zachodniego boku ramki. Teraz naszą mapę musimy obracać do momentu, aż północ na papierze będzie pokrywać się z kierunkiem, wyznaczanym przez igłę. Orientowanie mapy za pomocą kompasu powinno uwzględnić tzw. zboczenie magnetyczne, czyli odchylenie igły od rzeczywistego kierunku północnego. Warto wiedzieć, że zboczenie magnetyczne, nazywane inaczej deklinacją magnetyczną, podawane jest na mapie topograficznej, a konkretnie na jej południowym marginesie.

Orientowanie mapy krok po kroku

Wielu osobom wydaje się, że sama orientacja na mapie wystarczy, by prawidłowo wyznaczyć ścieżki i kierunek poruszania się. Nic bardziej mylnego. By poruszać się bezpiecznie, należy wiedzieć jeszcze, jak zorientować mapę. Wbrew pozorom, nie jest to trudne zadanie. Orientacja topograficzna czy orientowanie mapy za pomocą kompasu, zajmują tylko chwilkę, a mogą znacznie ułatwić poruszanie się w nieznanym terenie. Na czym polega orientowanie mapy krok po kroku? Zobacz, jakie to łatwe!

Krok 1 – Ułożenie mapy

Ważne, aby znajdowała się ona na możliwie jak najrówniejszym podłożu. Kompas czy busola również powinny leżeć prosto i wskazywać północny kierunek.

Krok 2 – Orientowanie mapy za pomocą kompasu

Kompas należy teraz umieścić na mapie. Trzeba przy tym zwrócić uwagę na pokrywanie się południków na mapie z krawędziami urządzenia. Linie orientacyjne na kompasie muszą odpowiadać tym, które wyznaczone zostały na mapie.

Krok 3 – Odpowiednie ułożenie mapy

Teraz wystarczy obracać mapę do momentu, aż zaznaczony na niej północny kierunek będzie pokrywał się z tym, który wskazuje igła. W ten sposób można dokładniej określić kierunek niż wówczas, gdy wybierzemy np. orientowanie topograficzne. Dlaczego mapę topograficzną należy zorientować w terenie? Bo tylko wówczas możemy być pewni, że podążamy we właściwym kierunku, zgodnym z planem podróży i w stronę jej finalnego punktu.